MUŞ
1) Bingöl Dağları
Doğu Anadolu Bölgesi’nin sönmüş yanardağı olarak bilinen Bingöl Dağı’nın bir kısmı Erzurum ve Bingöl illerimizde yer alırken diğer bir kısmı ise Muş sınırları içerisinde yer alır. Muş’un Varto şehrinde görebileceğiniz dağın yüksekliği yerden 3193 metre yüksekliktedir. Dağın adı Pleistosen buzullaşması ile oluşan göllerden dolayı almıştır. Kaldera kenarları ve 2650–2800 m yüksekteki platoları buzullaşan dağ, sirkler, vadi buzulları geniş alanları kaplamış ve örtü buzulu görüntüsü oluşmuştur.
2) Hamurpet Gölü – (Akdoğan Gölü)
Hamurpet Gölü, volkanik oluşumlu iki gölden oluşmaktadır. Büyük ve küçük Hamurpet gölü şeklinde adlandırılan bu göller fotoğraf ve doğa meraklılarına muhteşem manzaralar hediye ediyor. Varto’nun kuzeybatısında bulunan Hamurpet Dağları’nın batısında yer almaktadır.
Kış aylarında donan gölün tüm yıl boyunca su seviyesinde bir değişim olmaz. Gölde yaşayan aynalısazan balığı ile Ördek, kaz, turna ve kunduz bulunur. Gölün bulunduğu yer volkanik özellikler taşır. Fazla olan suyu da yakınından geçen İskender çayına boşaltır.
Yaz aylarında piknik ve doğa için ideal noktadır. Doğal ile iç içe olabileceğiniz yerin çevresinde ayrıca çadır kampı kurabilirsiniz. Sabahın ilk ışıklarında uyanıp güneşin doğuşu eşliğinde köy kahvaltısı mükemmel bir keyif verir.
3) Haçlı Gölü
Muş’un Bulanık ilçesinin güneyinde yer alan Haçlı Gölü, halk arasında Bulanık Gölü olarak da anılan etrafı volkanik kayaçlarla çevrili bir tatlı su gölü. İsmini hemen güneyinde yer alan Haçlı Köyü’nden alan göl, Kızılkopan Volkanı’nın yükselmesi sonucu oluşmuş. Kış aylarında donan göl muhteşem manzaralara ev sahipliği yapar. Diğer yandan gölde alabalık ve aynalısazan gibi balık çeşitleri yer almaktadır.
4) Kaz Gölü
Malazgirt ilçesine bağlı olup, Aktuzla Bucağı’na yakın bulunan karstik bir göldür. Kenarlarının sazlık alanlardan oluşması sebebiyle ilkbahar aylarında göçmen kuşlara ev sahipliği yapar. İnsanlara doğayı adeta yaşatan göl, yaz aylarında oldukça hoş bir görüntüye bürünür. Muş ziyaretiniz sırasında sessiz sakin kafanızı dinleyebileceğiniz bir ortam arıyorsanız gezi rotanıza ekleyebilirsiniz.
5) Malazgirt Ovası
Muş’un doğusunda yer alan Malazgirt, 450 km2 olup Murat Irmağı’nın kuzeybatısına uzanır. Güneyinde Süphan Dağı bulunuyor olup, geriye kalan uzantıları Van Gölü’ne kadar gider. Dağdan inen akarsular ovayı yer yer ayırmıştır.
6) Liz Ovası
Bilican Dağları’nın güneyinden başlayan Liz Ovası, Murat Irmağı’na kadar devam etmektedir. 160 km2’lik yüz ölçümüne sahip olup yüzey şekli dalgalı bir yapıdadır. Murat Irmağı’na doğru gittikçe rakımı artan ovanın en geniş kesimi mera olarak kullanılmaktadır. Tahıl, koyun ve sığır yetiştiriciliği yapılmaktadır.
7) Murat Irmağı
Van Gölü’nün kuzeyindeki Aladağ’dan doğan Murat Irmağı’nın uzunluğu 600 km’dir. Kuzey-güney yönünde akan ırmak bir süre sonra birkaç küçük dereye dökülerek, doğuda da Karakaya Deresi’yle birleşir. Irmağın debisi, 200–300 m3 olup kabardığı zamanlar 2500 m3’e kadar çıkmaktadır. Irmağı; Badişah, Şehit, Heftreng, Körsuyu, Liz, Köşker çayları besler.
8) Esenlik Camisi
Bulanık ilçesinin Esenlik Köyündedir. Bir Selçuklu eseridir. Şeyh Abdülmelik tarafında 1194’te yaptırılmıştır. Ahlat taşındandır. Tek kubbeli, dört pencereli, iki kapılı bir yapıdır. Kubbesinde ayrıca dört küçük pencere yer almaktadır. Cami, Muş Bulanık ilçesi esenlik köyü merkezindedir taç kapı üzerindeki kitabeden caminin 725/1325 yılında Artuklularca yapıldığı anlaşılmaktadır. Cami en son 1985 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğünce restore edilmiştir. Dıştan dikdörtgen planlı cami mihraba paralel iki sahanlı ve üzeri dört kubbeyle örtülüdür. Caminin asıl planının ise mihraba paralel iki sahanlı ve mihrab önü kubeli olması gerekmektedir. Kıble duvarının ortasındaki mihrap yarım daire planlanı ile yuvarlak kemerlidir.